Tuesday, 7 July 2020

ਆਨਰੇਰੀ ਕਪਤਾਨ ਬਾਨਾ ਸਿੰਘ, ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਹੀ ਸਿਆਚਿਨ ਦੀ ਇੱਕ ਚੋਟੀ ਦਾ ਨਾਮ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ

ਸੂਬੇਦਾਰ ਮੇਜਰ ਅਤੇ ਆਨਰੇਰੀ ਕਪਤਾਨ ਬਾਨਾ ਸਿੰਘ
, ਪੀਵੀਸੀ (ਜਨਮ 6 ਜਨਵਰੀ 1949) ਇੱਕ ਰਿਟਾਇਰਡ ਭਾਰਤੀ ਸਿਪਾਹੀ ਹਨ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਰਵਉੱਚ ਫੌਜੀ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਪਰਮ ਵੀਰ ਚੱਕਰ ਦੇ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ ਵਿਚ ਨਾਇਬ ਸੂਬੇਦਾਰ, ਸੂਬੇਦਾਰ, ਸੂਬੇਦਾਰ ਮੇਜਰ ਅਤੇ ਆਨਰੇਰੀ ਕਪਤਾਨ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਹੈ।  ਇੱਕ ਨਾਇਬ ਸੂਬੇਦਾਰ ਵਜੋਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਰਾਜੀਵ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਸਿਆਚਿਨ ਖੇਤਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਚੋਟੀ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਅਤੇ  ਉਸਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਚੋਟੀ ਦਾ ਨਾਮ "ਬਾਣਾ ਪੋਸਟ" ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। 1987 ਵਿਚ, ਰਣਨੀਤਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਿਆਚਿਨ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਘੁਸਪੈਠ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।  ਪਾਕਿਸਤਾਨੀਆਂ ਨੇ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਪਦਵੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ “ਕਾਇਦਾ ਪੋਸਟ” (ਕਾਇਦੇ-ਏ-ਆਜ਼ਮ ਤੋਂ, ਮੁਹੰਮਦ ਅਲੀ ਜਿਨਾਹ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ) ਕਿਹਾ ਸੀ।  ਇਹ ਪੋਸਟ ਸਿਆਚਿਨ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਖੇਤਰ ਦੀ ਉੱਚੀ ਚੋਟੀ ਤੇ 6500 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਸੀ (ਇਸ ਚੋਟੀ ਦਾ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬਾਨਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ "ਬਾਣਾ ਟਾਪ" ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ)। ਇਸ ਚੋਟੀ  ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੀ ਉਚਾਈ ਨੇ ਸਾਰੀ ਸੀਮਾ ਅਤੇ ਸਿਆਚਿਨ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਦਾ ਸਪਸ਼ਟ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ।
18 ਅਪ੍ਰੈਲ 1987 ਨੂੰ, ਕਾਇਡ ਪੋਸਟ ਦੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀਆਂ ਨੇ ਪੁਆਇੰਟ ਸੋਨਮ (6,400 ਮੀਟਰ) 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ' ਤੇ ਫਾਇਰਿੰਗ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਦੋ ਸੈਨਿਕ ਮਾਰੇ ਗਏ।  ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਬੇਦਖਲ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।  ਨਾਇਬ ਸੂਬੇਦਾਰ ਬਾਨਾ ਸਿੰਘ 8 ਅਪ੍ਰੈਲ 1987, 8 ਵੀਂ ਜੇਏਐਕ ਐਲਆਈ ਰੈਜੀਮੈਂਟ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਸਯੇਚੇਨ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਾਇਡ ਪੋਸਟ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਸੌਂਪਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। 29 ਮਈ ਨੂੰ, ਸੈਕਿੰਡ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਰਾਜੀਵ ਪਾਂਡੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਇਕ ਜੇਏਐਲ ਐਲਆਈ ਗਸ਼ਤ ਨੇ ਚੌਕੀ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ 10 ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕ ਮਾਰੇ ਗਏ।  ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਨੇ ਚੌਕੀ ਨੂੰ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਅਭਿਆਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।  ਇਸ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ, ਜਿਸਨੂੰ 2 / ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਰਾਜੀਵ ਪਾਂਡੇ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ "ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਰਾਜੀਵ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਮੇਜਰ ਵਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕੀਤੀ।
23 ਜੂਨ 1987 ਤੋਂ, ਮੇਜਰ ਵਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਟਾਸਕ ਫੋਰਸ ਨੇ ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ।  ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਐਨ ਬੀ ਸੁਬੇਦਾਰ ਬਾਨਾ ਸਿੰਘ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ 5 ਮੈਂਬਰੀ ਟੀਮ ਨੇ 26 ਜੂਨ 1987 ਨੂੰ ਕਾਇਡ ਚੌਕੀ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਐਨ ਬੀ ਸਬ ਬਾਨਾ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀ ਸਿਪਾਹੀ, ਚੁੰਨੀ ਲਾਲ ਸਮੇਤ, ਬਰਫ ਦੀ ਖੜੀ 457 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉੱਚੀ ਕੰਧ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਗਏ। ਟੀਮ ਨੇ ਦੂਜੀ ਟੀਮਾਂ ਨਾਲੋਂ ਲੰਬਾ ਅਤੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਪਹੁੰਚ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਅਚਾਨਕ ਦਿਸ਼ਾ ਤੋਂ ਕਾਇਡ ਪੋਸਟ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕੀਤੀ। ਉਥੇ ਬਰਫੀਲੇ ਤੂਫਾਨ ਆਇਆ  ਜਿਸਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਿਤਾ।  ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਐਨ ਬੀ ਸਬ ਬਾਨਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਇਕੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਬੰਕਰ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਬੰਨੇਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗ੍ਰਨੇਡ ਸੁੱਟਿਆ ਅਤੇ ਦਰਵਾਜਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਅੰਦਰੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਦੋਵੇਂ ਧਿਰ ਆਪਸ ਵਿਚ ਲੜਨ ਵਾਲੀ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੇ ਬੰਕਰ ਦੇ ਬਾਹਰ  ਖੜ੍ਹੇ ਕੁਝ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ।  ਕੁਝ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਛਾਲ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ, ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀਆਂ ਛੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ।

26 ਜਨਵਰੀ 1988 ਨੂੰ, ਐਨ ਬੀ ਸਬ ਬਾਨਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਰਾਜੀਵ ਦੌਰਾਨ ਉਸਦੀ ਬਹਾਦਰੀ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਰਵਉੱਚ ਯੁੱਧ-ਸਮੇਂ ਦੀ ਬਹਾਦਰੀ ਲਈ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਪਰਮ ਵੀਰ ਚੱਕਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਸਿਖਰ ਉੱਤੇ ਉਸਨੇ ਕਬਜ਼ਾ ਲਿਆ ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਉਸਦੇ ਨਾਮ ਵਿੱਚ ਬਾਣਾ ਟਾਪ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ।ਕਾਰਗਿਲ ਯੁੱਧ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਉਹ ਇਕਲੌਤਾ ਪੀਵੀਸੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸੀ ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ ਆਰਮੀ ਵਿਚ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।

2 comments:

  1. He is pride of India. His bravery is one of the best example in the whole world history of wars.

    ReplyDelete