ਬ੍ਰਿਗੇਡੀਅਰ ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਚਾਂਦਪੁਰੀ ਐਮ.ਵੀ.ਸੀ, ਵੀ.ਐਸ.ਐਮ (22 ਨਵੰਬਰ 1940 - 17 ਨਵੰਬਰ 2018) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ। ਉਹ 1971 ਦੀ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਲੋਂਗੋਵਾਲਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਅਗਵਾਈ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਸੈਨਿਕ ਸਜਾਵਟ, ਮਹਾ ਵੀਰ ਚੱਕਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।1963 ਵਿਚ ਚਾਂਦਪੁਰੀ ਨੇ ਤੀਸਰੀ ਬਟਾਲੀਅਨ, ਪੰਜਾਬ ਰੈਜੀਮੈਂਟ (3 ਵੀਂ ਪੰਜਾਬ) ਵਿਚ )ਫਿਸਰ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਅਕੈਡਮੀ, ਚੇਨੱਈ ਤੋਂ ਕਮਿਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸਜਾਈ ਰੈਜਮੈਂਟ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਪੱਛਮੀ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ 1965 ਦੀ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਗਾਜ਼ਾ (ਮਿਸਰ) ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਫੋਰਸ (ਯੂ.ਐੱਨ.ਈ.ਐੱਫ.) ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਹੋ ਵਿਖੇ ਇਕ ਵੱਕਾਰੀ ਇਨਫੈਂਟਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਦੋ ਵਾਰ ਇੰਸਟ੍ਰਕਟਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ।
ਲੋਂਗੇਵਾਲਾ ਦੀ ਲੜਾਈ
1971 ਦੀ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿ ਲੜਾਈ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਫੌਜ ਨੇ 22 ਵੀਂ ਆਰਮਰਡ ਰੈਜੀਮੈਂਟ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਵਾਲੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ 51 ਵੀਂ ਇਨਫੈਂਟਰੀ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਦੀ 2000-3000 ਦੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਫੋਰਸ ਨਾਲ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿਚ, ਲੋਂਗੇਵਾਲਾ ਚੌਕੀ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਤਾਂ ਚਾਂਦਪੁਰੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ 120 ਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਾਫ਼ੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਚੌਕੀ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਚਾਂਦਪੁਰੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਪੂਰੀ ਰਾਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਰੱਖਿਆ, ਜਦੋਂ ਤਕ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਹਵਾਈ ਸਹਾਇਤਾ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਪਹੁੰਚੀ।
ਚਾਂਦਪੁਰੀ ਨੇ ਬੰਕਰਾਂ ਤੋਂ ਬੰਕਰ ਵੱਲ ਵਧਦੇ ਹੋਏ, ਆਪਣੇ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤਾ ਜਦ ਤਕ ਦੁਬਾਰਾ ਕਬਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ। ਚਾਂਦਪੁਰੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਆਦਮੀਆਂ ਨੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਅਤੇ ਬਾਰ੍ਹਾਂ ਟੈਂਕਾਂ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ। ਉਸਦੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਬਹਾਦਰੀ ਅਤੇ ਅਗਵਾਈ ਲਈ, ਚਾਂਦਪੁਰੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਮਹਾ ਵੀਰ ਚੱਕਰ (ਐੱਮ.ਵੀ.ਸੀ.) ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ.
ਚਾਂਦਪੁਰੀ ਬ੍ਰਿਗੇਡੀਅਰ ਵਜੋਂ ਸੈਨਾ ਤੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਏ।
Good one veer
ReplyDelete